OPIEKUNOWIE MEDYCZNI - PARTNERZY PIELĘGNIAREK W PROFESJONALNYM ZESPOLE TERAPEUTYCZNYM
Zawód opiekuna medycznego powstał w 2007 roku z inicjatywy Ministra Zdrowia. Powstał ze względu na zmniejszającą się liczbę pielęgniarek oraz starzejące się społeczeństwo. Opiekun medyczny ma odciążyć pielęgniarki i pomóc w wykonywaniu podstawowych czynności pielęgnacyjnych. Zawód opiekuna medycznego jest zawodem medycznym.
Opiekunem medycznym jest osoba, która w sposób profesjonalny pomaga chorym i niesamodzielnym osobom zaspokoić ich podstawowe potrzeby życiowe. Opiekun rozpoznaje oraz rozwiązuje problemy natury opiekuńczej osób chorych będących w różnym wieku, a także w różnych stopniach zaawansowania choroby.
Opiekunowie medyczni mogą pracować w
Obecnie (od 2021r) aby zostać opiekunem medycznym należy ukończyć 3-semestralną szkołę policealną, dla osób posiadających wykształcenie średnie. Wcześniej kształcenie odbywało się również na Kwalifikacyjnych Kursach Zawodowych dla osób bez wykształcenia średniego. Kwalifikacje zawodowe otrzymuje się po zdaniu egzaminu organizowanego przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Uzyskany dyplom uprawnia do podjęcia pracy na terenie całej Unii Europejskiej.
Czynności, które może wykonywać opiekun medyczny są zawarte w podstawie programowej kształcenia w zawodzie. Jak na dzień dzisiejszy nie ma jeszcze ustawy regulującej ten zawód.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształceni w zawodach opiekun medyczny powinien być przygotowany do wykonywania następujących czynności zawodowych:
Nowe kompetencje opiekunów medycznych
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 28 maja 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów szkolnictwa branżowego (Dz. U. 2021 poz. 1087) (strony od 90 do 108) opiekunowie medyczni zyskali nowe uprawnienia. Jest to m.in.:
Pierwsi absolwenci na kierunku opiekun medyczny zdający egzamin według nowej podstawy programowej wejdą na rynek pracy na wiosnę 2023roku. Obecnie opiekunowie nie uzyskają nowych kompetencji automatycznie. Dla osób chętnych będą prowadzone dodatkowe szkolenia. Na chwilę obecną nie ma jednak informacji w jaki sposób te nowe kompetencje będą uzupełniane.
Stanowisko pielęgniarek na temat nowych kompetencji opiekunów medycznych
Wprowadzenie nowych kompetencji dla opiekunów medycznych wiąże się z obawami środowiska pielęgniarek. Według opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych wprowadzone zmiany nie były potrzebne. Ich zdaniem powinno kontynuować się kształcenie opiekunów medycznych według dotychczas obowiązujących programów kształcenia. Uważają, że zwiększanie kompetencji jest bezzasadne, gdyż ten zawód został utworzony w innym konkretnym celu jakim jest wykonywanie czynności pielęgnacyjno- opiekuńczych. W ich opinii konieczne jest pilne podjęcie działań w celu uregulowania statusu zawodu opiekuna medycznego jako zawodu opiekuńczego dla pacjenta a jednocześnie pomocniczego zawodu dla pielęgniarek i położnych, przy czym powinno być wyraźne rozgraniczenie kompetencji obu zawodów.
Według NRPiP zwiększenie kompetencji opiekunów medycznych o m.in. pobieranie krwi żylnej to praktyka zawłaszczania kompetencji pielęgniarskich. Obawiają się, że działania takie zmniejszą jakoś opieki oraz częściej będzie dochodzić do działań niepożądanych.
Opinia środowiska lekarskiego
Do zwiększenia kompetencji opiekunów medycznych sceptycznie podchodzi też Naczelna Izba Lekarska. Twierdzi, że wydłużenie kształcenia opiekunów tylko o pół roku a przy tym zwiększenie ich kompetencji niesie ze sobą obawy czy absolwent będzie właściwie przygotowany do wykonywania tak specjalistycznych czynności. Obawiają się czy nie niesie to zagrożeń dla pacjentów oraz czy nie zmniejszy to jakości usług.
Profesjonalny zespół terapeutyczny
Środowisko pielęgniarek musi mimo obaw pamiętać, że opiekunowie medyczni są również profesjonalistami w swojej dziedzinie i razem z nimi i innymi zawodami medycznymi powinniśmy tworzyć profesjonalny zespół terapeutyczny. Dobre relacje w takim zespole wiążą się z zadowoleniem personelu co przekłada się również na jakość świadczonej opieki. Taka współpraca musi się opierać na wzajemnej pomocy i szacunku a przy tym świadomości każdego z członków o swojej roli w zespole i o zakresie swoich obowiązków. Pojawienie się nowego zawodu w zespole wiąże się reorganizacją pracy i ustaleniem zakresu obowiązków każdego z zawodów. Niewątpliwie niezwykle ważne jest tu ustalenie obowiązków i uprawnień opiekunów medycznych. Ważne jest, aby były one jednolite na terenie całego kraju. Wypracowanie takich standardów pracy zapewne nie jest łatwe ale odpowiednia organizacja i przede wszystkim wzajemny szacunek ułatwi pracę każdemu z zawodów i zwiększy przy tym jakość opieki jaką sprawujemy nad pacjentem.
Jakie są Państwa opinie na ten temat? Jak się Wam układa współpraca z opiekunami medycznymi? Co myślicie na temat zwiększenia kompetencji opiekunów medycznych? Zapraszamy do dyskusji. Czekamy na Państwa opinie pod artykułem.
Źródła:
Artykuł przygotowała: Agnieszka Szymańska
Absolwentka studiów licencjackich na kierunku pielęgniarstwo na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym oraz studiów magisterskich na WSEiI w Lublinie. Specjalista w dziedzinie pielęgniarstwa internistycznego. Pielęgniarka na oddziale hematologicznym w Zamojskim Szpitalu Niepublicznym. Prywatnie szczęśliwa mężatka i mama trójki dzieci.
